Liściaki (1-3), rylec (4) i półtylczak krzemienny (5)

Chotyniec, gm. Radymno, stan. 19 (3, 4); Cieszacin Mały, gm. Pawłosiów, stan. 7 (1); Korzenica, gm. Laszki, stan. 6 (5); Radawa, gm. Wiązownica, stan. 3 (2)

Paleolit schyłkowy, IX tys. p.n.e. (kultura świderska)

Krzemień świeciechowski (1), krzemień czekoladowy (3), krzemień jurajski (4), technika łupania, retusz

Dł. 3,8-6,8 cm, szer. 1,1-2,2 cm, gr. 0,4-0,6 cm

MNZP MPA-2537 (1), 2287; MRP (2); MJ-D 385, W/3/Ch19 (4), W/9/Ch19 (3); MPA-6436 (5)

Prezentowane zabytki z Chotyńca, Cieszacina Małego, Korzenicy i Radawy należy łączyć z najmłodszym okresem epoki lodowcowej, przypadającym na IX tysiąclecie p.n.e. Pod względem klimatycznym, jest to okres chłodny, w którym na terenie ziem polskich porastała tundra i zimny step. W tak surowym klimacie optymalne warunki życia znalazły renifery, które stały się celem polowań późnopaleolitycznych łowców.

Wyroby krzemienne zostały wykonane przez przedstawicieli tzw. kultury świderskiej – społeczności mobilnych, które wędrowały w ślad za przemieszczającymi się stadami. Jednym z najbardziej charakterystycznych wyrobów tej kultury są tzw. liściaki, które służyły jako groty strzał używanych w polowaniach na renifery.

Funkcje odkrywanych przez archeologów zabytków krzemiennych poznajemy dzięki specjalistycznym analizom mikroskopowych śladów ich użytkowania. Takie analizy przeprowadzono dla obu prezentowanych na wystawie zabytków z Chotyńca, stan. 19. Liściak (nr 3) nigdy nie był używany, podczas gdy tzw. rylec klinowy (nr 4) służył jako ostrze noża do skóry i mięsa.

Odkrywane w Polsce południowo-wschodniej zabytki krzemienne kultury świderskiej koncentrują się przede wszystkim w północnej części regionu, w obrębie Kotliny Sandomierskiej (Korzenica, Radawa, Chotyniec), Znacznie rzadziej odkrywane są one w obrębie wysoczyzn lessowych (Cieszacin Mały). Wydaje się, że ślady pobytu łowców świderskich w dorzeczu Sanu i Wisłoka należy łączyć przede wszystkim z polowaniami na renifery. Grupy ludności o tym obliczu kulturowym wędrowały tu prawdopodobnie z obszarów Małopolski, o czym świadczą wykorzystywane przez nie surowce krzemienne (krzemień jurajski, krzemień czekoladowy).