Fragment bryłki (naczynia grubościennego?) grafitu

Nienowice, gm. Radymno, stan. 24

III w. p.n.e. (kultura pomorska/lateńska)

Grafit

Dł. 6,8 cm, grubość 1,2 cm

MJ-D 365, W/302/N24

Wykorzystanie grafitu przy produkcji naczyń ceramicznych jest jedną z cech charakterystycznych garncarstwa celtyckiego. Pomimo, iż lud ten między III a I w. p.n.e. zamieszkiwał tereny położone nad górnym Sanem i Wisłokiem, to jednak na ziemi jarosławskiej jak dotąd nie odnotowano pewnych śladów obecności Celtów. Tym samym opisywany zabytek, podobnie jak inne artefakty tego typu znajdowane na osadach z młodszego okresu przedrzymskiego w regionie (Jarosław, stan. 158), należy traktować najprawdopodobniej jako import z tego właśnie kierunku.

Opisywany przedmiot odkryty został na stanowisku nr 24 w Nienowicach podczas przedinwestytyjnych badań archeologicznych wyprzedzających budowę autostrady A4 prowadzonych w 2011 roku. W ich trakcie zbadano łącznie powierzchnię 55,75 ara, rejestrując 323 obiekty wziemne i ponad 18 684 zabytki ruchome. Jest to stanowisko wielokulturowe, na którym można wyróżnić kilka horyzontów chronologicznych. Opisywane naczynie pochodzi z obiektu nr 43 i wiązać można je z horyzontem osadnictwa kultury pomorskiej z elementami jastorfskimi (włącznie z materiałami z młodszego okresu przedrzymskiego).

Literatura:

Trybała – Zawiślak K. 2019. Wczesna epoka żelaza na terenie Polski południowo-wschodniej – dynamika zmian i relacje kulturowe. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Czopek S. et al. 2018. Przemiany kulturowo-osadnicze w dorzeczu rzeki Wiszni w epoce brązu i we wczesnej epoce żelaza w kontekście zmian prahistorycznej i wczesnohistorycznej ekumeny. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Tekst: Marcin Burghardt