Misy dekorowane nacięciami (1) lub nalepianymi guzkami plastycznymi (2)

Munina, gm. Jarosław, stan. 18

Neolit, ok. 4 700-4 500 p.n.e. (kultura malicka)

Glina, lepienie w ręku, nacinanie

1. wys. 4,3 cm, średn. wylewu 7,9 cm, średn. dna 2 cm; 2. wys. 5,2 cm, średn. wylewu 12,5 cm, średn. dna 4,5 cm

MJ-D

Ułamki naczyń zostały odkryte na stanowisku nr 18 w Muninie podczas przedinwestycyjnych badań archeologicznych w trybie nadzoru przeprowadzonych w 2020 roku. Zabytki pochodzą z pochodzą z jamy osadowej (obiekt nr 1), czyli zagłębienia w ziemi pierwotnie służącego do przechowywania żywności lub jako piwniczka. Jama miała głębokość 120 cm i w profilu przyjmowała kształt trapezowaty. Obiekt dostarczył licznego i różnorodnego materiału zabytkowego, który w absolutnej większości zalegał w jej dolnych partiach. Z jamy uzyskano prawie 200 ułamków naczyń ceramicznych (w tym 3 naczynia, które udało się zrekonstruować w całości), 8 wyrobów wykonanych z krzemienia, wiór i odłupek z obsydianu, 2 narzędzia z poroża, kilkadziesiąt kości zwierzęcych oraz 9 fragmentów muszli jadalnych małży słodkowodnych.

Wszystkie materiały odkryte w jamie można datować na klasyczny etap kultury malickiej – jednej z najstarszych neolitycznych społeczności na terenie ziemi jarosławskiej. Obecność obiektu osadowego świadczy, że na stanowisku 18 w Muninie znajdowało się osiedle ludności tej kultury.

Ułamki naczyń, dekorowane w tradycyjne wzory charakterystyczne dla ludności kultury malickiej, są świadectwem kunsztu ówczesnych garncarzy. W omawianym okresie, ceramikę lepiono ręcznie i wypalano ją w prostych piecach lub bezpośrednio w ogniskach. W materiałach z Muniny bardzo wyraźnie zaznacza się podział na ceramikę grubej roboty – tzw. kuchenną – oraz misternie zdobione naczynia cienkościenne – tzw. ceramikę stołową. Wydaje się, że różnice zaobserwowane w dziedzinie technologii odpowiadają odmiennym funkcjom pełnionym przez odpowiednie grupy naczyń.

Zabytki niepublikowane

Tekst: Ela Sieradzka-Burghardt